บายศรี เป็นเครื่องสักการะที่มีความสำคัญในพิธีกรรมไทย ใช้ในงานมงคล เช่น งานบวช งานขึ้นบ้านใหม่ งานแต่งงาน พิธีไหว้ครู หรือพิธีบวงสรวงต่าง ๆ การ ทำบายศรี จึงเป็นทั้งศาสตร์และศิลป์ที่ต้องอาศัยฝีมือ ความประณีต และความรู้เรื่องรูปแบบบายศรีที่ถูกต้องตามประเพณี เพื่อให้พิธีเกิดความเป็นสิริมงคลและสมบูรณ์แบบ
ถาม: บายศรีมีกี่ประเภท?
ตอบ:
บายศรีปากชาม ใช้ในพิธีไหว้ครูทั่วไป
บายศรีพญานาค ใช้ในพิธีบวงสรวงใหญ่
บายศรีเทพ ใช้ในพิธีกรรมที่เกี่ยวข้องกับสิ่งศักดิ์สิทธิ์
บายศรีงานบวช ใช้ประกอบพิธีอุปสมบท
บายศรีงานมงคล เช่น แต่งงาน หรือขึ้นบ้านใหม่
ถาม: ทำไมต้องใช้บายศรีในพิธีกรรม?
ตอบ: เพราะบายศรีเป็นสัญลักษณ์ของการบูชา ความเคารพ และการขอพรจากสิ่งศักดิ์สิทธิ์ ถือเป็นการเริ่มต้นพิธีอย่างสมบูรณ์และเป็นสิริมงคลแก่ผู้ร่วมพิธี
ถาม: วัสดุที่ใช้ทำบายศรีมีอะไรบ้าง?
ตอบ:
ใบตองกล้วยสำหรับพับฐานและกรวย
ดอกไม้สด เช่น ดอกดาวเรือง ดอกกล้วยไม้ ดอกกุหลาบ
ข้าวตอก ข้าวสาร ขนมหวาน
ธูป เทียน สำหรับประกอบพิธี
ถาม: ค่าใช้จ่ายในการทำบายศรีประมาณเท่าไหร่?
ตอบ: ขึ้นอยู่กับขนาดและรูปแบบ เช่น
บายศรีปากชาม เริ่มต้น 500–1,500 บาท
บายศรีเทพหรือบายศรีพญานาค เริ่มต้น 3,000–10,000 บาท
บายศรีงานบวชหรืองานใหญ่ อาจมีราคาหลักหมื่นขึ้นไป
ถาม: ต้องสั่งทำล่วงหน้ากี่วัน?
ตอบ: ควรสั่งทำล่วงหน้าอย่างน้อย 3–7 วัน เพื่อให้ช่างมีเวลาจัดเตรียมวัสดุและทำบายศรีอย่างประณีต
ถาม: ทำไมควรเลือกช่างทำบายศรีที่มีประสบการณ์?
ตอบ:
ได้บายศรีที่ถูกต้องตามประเพณี
งานสวยงาม ประณีต เหมาะกับพิธี
เลือกรูปแบบที่เหมาะสมกับงานได้
ใช้วัสดุสดใหม่และคงทนในวันงาน
ได้บายศรีที่ถูกต้องตามรูปแบบและความเชื่อ
ประหยัดเวลา ไม่ต้องทำเอง
งานออกมาสวยงาม เหมาะสมกับพิธี
มีหลายรูปแบบให้เลือกตามความต้องการ